ویتامینهای گروه ب بهطور کلی در چرخه متابولیسم سلولی نقش دارند به همین دلیل موجب افزایش متابولیسم بدن شده و رشد و تقسیم سلول ها را افزایش میدهند. این ویتامینها در عملکرد درسیستم ایمنی و دستگاه عصبی نقش دارند؛ و برای سلامت پوست و ماهیچه ها ضروری هستندوعلاوه بر اینها ویتامین های گروه ب در کاهش افسردگی و استرس نقشد اساسی دارند.
در ابتدا گمان میشد که تنها یک ویتامین ب وجود دارد ، اما پس از مدتی تفاوتهایی که در ساختار و خواص شیمیایی این ویتامینها کشف شد و برای هرکدام نام جداگانه ای در نظر گرفته شد مانند: ب1 ، ب2 و…
چه کسانی در معرض خطر کمبود ویتامین ب هستند؟
بعضی گروه های خاص، مانند افراد مسن و زنان باردار، بیشتر در معرض خطر کمبود ویتامین ب قرار دارند. آنها به مقدار بیشتری از بعضی انواع ویتامین ب احتیاج دارند.
بعضی بیماری ها نظیر کرون ، بیماری سلیاک، HIV و اختلال مصرف الکل مانع از جذب ویتامین ب توسط بدن می شود و خطر کمبود را بالا می برد. علائم کمبود ویتامین ب بسته به اینکه در کدام یک از انواع آن دچار کمبود هستید متغیر است
ویتامین B1یا تیامین : این نوع از ویتامین ب ،برای آزاد کردن انرژی از چربیها، پروتئینها و کربوهیدراتها مورد نیاز است و همچنین ، اعمال متابولیکی مختلفی را در سیستم اعصاب، سلولهای خونی و عضلات انجام میدهد.
خوراکی های حاوی ویتامین ب1 :
غلات کامل و نان غنیشده، غلات صبحانه، پاستا و برنج
گوشت خوک
ماهی قزلآلا
صدف سیاه
کدوی بلوطی
حبوبات مانند لوبیا سیاه و سویا
تخمه
آجیل
علائم کمبود تیامین :
کاهش وزن
بی اشتهایی یا کماشتهایی
مشکل حافظه یا گیجی
مشکلات قلبی
مورمور و بیحس شدن دست و پا
کاهش توده عضلانی
رفلکس ضعیف
ویتامین B2 یا ریبوفلاوین :
ویتامین ب2 جهت عملکرد صحیح غده تیروئید و سوخت و ساز بدن دارای اهمیت بسیار زیادی میباشد.
خوراکی های حاوی ب2 :
شیر
گندم
جگر و قلوه
بادام
پنیر
زردهٔ تخم مرغ
سبزیجات
ویتامین B6 : ویتامین ب6 به کمک عنصر معدنی روی، بر روی هضم مواد غذایی اثر میگذارد. همچنین در ساخت هورمونهای تیروئیدی و سوخت و ساز بدن نقش مهمی دارد. خوراکی های حاوی ب6 :
سبوس گندم و جو
ساردین
مرغ و گوشت
برنج قهوهای
کلم و میوه خشک
علائم کمبود B6:
کمبود ویتامین ب6 باعث بروز کمخونی، تغییرات نوار مغز، التهاب پوست یا درماتیت همراه با پوستهپوسته شدن لبها و ترک در گوشههای دهان و تورم زبان، افسردگی، گیجی و ضعف عملکرد ایمنی میشود همچنین افرادی که خون آنها سطح پایین ویتامین ب6 دارد ممکن است در معرض خطر بیشتری برای ابتلا به انواع خاصی از سرطان مانند سرطان روده بزرگ باشند.
سندرم پیش از قاعدگی و ویتامین B6:
برخی مطالعات نشان داده که مصرف مکملهای ویتامین ب6 میتواند علائم سندرم پیش از قاعدگی ازجمله بدخلقی، تحریکپذیری، فراموشی، نفخ و اضطراب را کاهش دهد.
ویتامین B12 : وظیفه ی این ویتامین حفاظت از اعصاب و سلولهای خونی میباشد و کمبود این نوع ویتامین میتواند منجر به کم خونی و از بین رفتن حافظه شود.
خوراکی های حاوی B12 :
ماهی آزاد
تخممرغ
شیر سویا
جگر و فیله گوساله
علائم کمبود ویتامین B12 :
رنگپریدگی
تپش قلب
کاهش اشتها
کاهش وزن
ناباروری
زوال عقل
بیوتین :
بیوتین یکی از انواع ویتامین ب هستش و یک ماده مغذی ضروری است که بهطور طبیعی در برخی غذاها وجود دارد و بهعنوان یک مکمل خوراکی نیز در دسترس است. این ویتامین محلول در آب، نقش مهمی در سوخت و ساز چربیها، قند و پروتئینها و نیز تقسیم و ارتباطات سلولی دارد.
علائم کمبود بیوتین :
ریزش مو
مشکلات چشمی
اسیدوری (افزایش اسید در ادرار)
تشنج
عفونت پوستی
شکنندگی ناخنها
بیحالی
تأخیر رشد در نوزادان
علائم عصبی (مانند افسردگی، بیحالی، توهم و بیحسی اندامها)
کلام آخر : هریک از انواع ویتامین ب وظایف خاصی را در بدن ایفا میکنند و وجودشان برای رشد و عملکرد سالم بدن ضروری میباشد پس باید در برنامه غذایی روزانه ی خود وجود هریک از این ویتامین هارا مد نظر بگیرید و طی چکاپ های سالیانه میزان ویتامین های ب را در بدن خود کنترل نمایید.