فقرآهن زمانی ایجاد میشود که خون میزان آهن معدنی و هموگلوبین در خون کاهش پیدا میکند.
هموگلوبین ماده ای است که به گلبولهای قرمز خون در حمل اکسیژن از ریهها به تمام اندامهای بدن کمک میکند.
هنگامی که بدن با مشکل هموگلوبین پایین خون مواجه میشود، بافتها و ماهیچهها اکسیژن کافی دریافت نمیکنند و در نتیجه کارآمدی خود را از دست میدهند پس باید بیماری کم خونی را جدی گرفت.
کم خونی انواع مختلفی دارد :
کم خونی با عامل وراثت :احتمال ابتلا به بیماری کم خونی در افرادی که سابقه ی این بیماری را در خانواده داشته اند بالاست یکی از امراض خونی ارثی کم خونی گلبولهای داسی شکل است. به جای تولید گلبولهای قرمز خونی طبیعی که به راحتی درون رگهای خونی حرکت میکنند، گلبولهای داسی شکل حرکت سختی داشته و دارای لبههای خمیده هستند. این گلبولها نمیتوانند در رگهای خونی ظریف به آسانی حرکت کنند و در نتیجه مسیر رسیدن خون به اعضای بدن را مسدود میکنند. بدن گلبولهای قرمز داسی شکل را نابود میکند، اما نمیتواند با سرعت کافی انواع طبیعی و سالم جدیدی را تولید کند. این امر موجب بروز کم خونی میشود نوع دیگری از کم خونی ارثی تالاسمی است. تالاسمی زمانی بروز میکند که بدن ژنهای ویژهای را از دست میدهد و یا ژنهای غیر طبیعی مختلف از والدین به کودک ارث میرسد که به نحوه تولید هموگلوبین تاثیر منفی میگذارند.
کم خونی آپلاستیک : این نوع کم خونی زمانی بروز میکند که بدن به اندازه کافی گلبول قرمز تولید نمیکند. از آنجا که این امر بر گلبولهای سفید نیز تاثیر میگذارد، از این خطر بالای بروز عفونتها و خونریزیهای غیر قابل توقف میشود.
کم خونی مگالوبلاستیک یا فقر ویتامین :این نوع کم خونی در اثر کمبود فولیک اسید یا ویتامین B-۱۲بوجود می آید . این ویتامینها به بدن در سالم نگهداشتن خون یا سیستم عصبی کمک میکنند. در این نوع کم خونی، بدن گلبولهای قرمز خونی تولید میکند که نمیتوانند اکسیژن را به خوبی تحویل دهند.
قرصهای مکمل حاوی فولیک اسید میتوانند این نوع کم خونی را درمان کنند. فولیک اسید را همچنین میتوان از مصرف دانهها و بنشنها، مرکبات و آب میوهها، سبوس گندم و سایر غلات، سبزیجات برگ پهن و سبز تیره، گوشت طیور، صدف و کبد به دست آورد.
گاهی اوقات ممکن است یک متخصص نتواند تشخیص دهد که علت این بیماری کمبود ویتامین B-۱۲ است. این حالت معمولا در افراد مبتلا به کم خونی وخیم بروز میکند که در حقیقت نوعی بیماری خود ایمنی است. عدم دریافت ویتامین B-۱۲ کافی میتواند موجب کرخی و بیحسی دستها و پاها، مشکلات در راه رفتن، از دست دادن حافظه و مشکلات بینایی شود. نوع درمان بستگی به عامل مولد بیماری دارد، اما به هر حال مصرف ویتامین B-۱۲ ضروری است.
حالا بیاید علائم کم خونی رو باهم برسی کنیم !
ریزش مو
عفونت های مکرر
احساس تپش قلب
سرد شدن دست و پا
تورم و درد زبان و دهان
پوست و موی آسیب پذیر
ناخن های شکننده و قاشقی شکل
احساس سردرد و سرگیجه های مکرر
در صورت بروز این علائم باید با یک دکتر آنکولوژی صحبت کنید !
اگر پزشک شما تشخیص داد که فقر آهن دارید، احتمالاً با افزایش دریافت آهن از رژیم غذایی یا با مکملهای آهن، میتوانید آن را به راحتی درمان کنید.
درواقع روند درمان به این صورت خواهد بود که سطح هموگلوبین به حالت عادی بازگردد و ذخایر آهن در بدن افزایش یابد
در حد امکان اطمینان حاصل کنید که به مقدار کافی آهن از طریق رژیم غذایی دریافت میکنید. فقط در صورت توصیه پزشک، مکملها را مصرف کنید.
مواد غذایی حاوی آهن :
دانهها و مغزها
غذاهای دریایی
نخود فرنگی، لوبیا و سایر حبوبات
میوههای خشک مانند کشمش و زردآلو
سبزیجات تیره، برگدار مانند اسفناج و کلم
مواد غذایی سرخ رنگ ( رنگ سرخ طبیعی )
< لازم به ذکر است که خورن مواد غذایی داری ویتامین C به جذب آهن کمک میکند >
گاها با تجویز پزشک میتوانید قرص آهن مصرف کنید که به روند رفع کم خونی و فقر آهن کمک میکند
اما ممکن است کمی عوارض به همرا داشته باشد که برایتان ناخوشایند باشد
این عوارض عبارت اند از :
سوزش معده و عوارض گوارشی ، حالت تهوع که یکی از عوارض شایع مصرف قرص آهن میباشد ، یبوست یا اسهال ، تیره شدن مدفوع ، احساس سوزش در ناحیه قلب .
برای تشخیص کم خونی علاوه بر توجه به علائم میتوانید با دادن آزمایش های مربوط به آن از ابتلا اطمینان پیدا نمایید :
در آزمایش کم خونی سلولهای خونی مورد ارزیابی قرار خواهند گرفت. در این میان شاید بیشتر از همه آزمایش CBC به گوش آشنا باشد. این آزمایش مربوط به شمارش همه سلولهای خونی است. در طی آن گلبولهای سفید، قرمز و پلاکتها مورد بررسی قرار میگیرند. این آزمایش به تنهایی شامل ۱۰ تا ۱۱ فاکتور آزمایشی است که هر کدام از آنها برای تشخیص کم خونی، پایش بیماری و درمان مورد استفاده قرار میگیرند.